уйлау

уйлау
неперех.; перех.
1) неперех. ду́мать, мы́слить, размышля́ть || мышле́ние

тормыш турында уйлау — ду́мать о жи́зни

ул дөрес уйлый — он пра́вильно мы́слит

киләчәкне уйлау — ду́мать о бу́дущем

образлы уйлау — о́бразное мышле́ние

2) полага́ть, предполага́ть/предположи́ть; счита́ть

без бөтенләй башкача уйлаган идек — мы предполага́ли совсе́м по-друго́му

аны Мәскәүдә дип уйлыйлар — полага́ют, что он в Москве́

мин эшне бүген тәмамларга уйлыйм — я предполага́ю зако́нчить рабо́ту сего́дня

ничек уйлыйсың? — как счита́ешь?

3) обду́мывать/обду́мать, проду́мывать/проду́мать; обмозго́вывать/обмозгова́ть прост.

төрле яктан уйлау — обду́мывать со всех сторо́н

эшләрнең планын һәрьяклап уйлау — проду́мывать план рабо́ты со всех сторо́н

4) намерева́ться, собира́ться/собра́ться, хоте́ть заду́мать, зате́ять, реша́ться/реши́ться (что-то делать)

жыентык чыгарырга уйлау — намерева́ться вы́пустить сбо́рник

театрга барырга уйлау — собира́ться пойти́ в теа́тр

йорт салырга уйлады — он реши́л постро́ить дом

5) беспоко́иться, проявля́ть забо́ту, забо́титься, ду́мать о ком, чём-л.

балаларның сәламәтлеге турында уйлау — забо́титься о здоро́вье дете́й

иртәге көн турында уйлау — ду́мать о за́втрашнем дне

6) перех. вообража́ть/вообрази́ть, выду́мывать/вы́думать, изобрета́ть, измышля́ть, сочиня́ть

үзен әллә кем дип уйлау — вообража́ть себя́ неизве́стно кем

7) в знач. нареч. уйлап обду́манно, с умо́муйлап эш итү де́лать (поступа́ть) обду́манно; де́лать с умо́м

уйнап әтсәң дә, уйлап әйт — (погов.) шути́, да знай ме́ру (букв. да́же шу́тку шути́ с умо́м)

- уйламый эшләнгән
- уйлап багу
- уйлап карау
- уйлап кую
- уйлап табу
- уйлап табучан
- уйлап табучы
- уйлап табучылык
- уйлап чыгару
- уйлап чыгарылган
- уйлап эшләнгән
- уйлап эш итүчән
••

уйламаган җирдән — нежда́нно-нега́данно; нежда́нно

уйлап та карама — да́же и не ду́май

уйлап та торасы юк — и ду́мать не смей

уйлап тормастан — не разду́мывая, не заду́мываясь, не му́дрствуя лука́во

уйлап та тормыйча — не разду́мывая


Татарско-русский словарь, 56000 слов, 7400 фразеологических выражений. - Институт языка, литературы и искусства им. Г. Ибрагимова. 2007.

Игры ⚽ Нужно сделать НИР?

Полезное


Смотреть что такое "уйлау" в других словарях:

  • уйлау — ф. 1. Фикерләү, фикер итү, уй йөртү 2. Нәр. б. турында... дип фикер итү,... дип санау, исәпләү хакы юктыр дип уйлыйм 3. Нәр. б. эшләргә җыену, әзерләнү; берәр нәрсә эшләргә ният итү 4. Борчылу, кайгырту илең турында уйла …   Татар теленең аңлатмалы сүзлеге

  • зиһенләү — Уйлау, фикер йөртү …   Татар теленең аңлатмалы сүзлеге

  • акыл — 1. Кешенең уйлау, фикер йөртү сәләте, аңлылык дәрәҗәсе акыл яшьтә түгел – башта 2. Иҗтимагый аң, иҗтимагый фикер 3. Киңәш яшьләргә акыл бирү 4. Уй, фикер кем башына килгән бу акыл? 5. Акыллылык акыл түгел бу эшең 6. Алдын артын уйлау, уйлап эш… …   Татар теленең аңлатмалы сүзлеге

  • әвәләү — диал. 1. Нәрсәнең дә булса эчендә яки өстендә әйләндерә әйләндерә тәгәрәтү 2. Нәр. б. кул белән арлы бирле йөртеп, оештырып йомры яки башка формага китерү. Йоннан, мамыктан, һ. б. тәгәрәтеп, угалап берәр нәрсә эшләү; басу бер пар киез итек әвәләп …   Татар теленең аңлатмалы сүзлеге

  • әүкәләү — диал. 1. Нәрсәнең дә булса эчендә яки өстендә әйләндерә әйләндерә тәгәрәтү 2. Нәр. б. кул белән арлы бирле йөртеп, оештырып йомры яки башка формага китерү. Йоннан, мамыктан, һ. б. тәгәрәтеп, угалап берәр нәрсә эшләү; басу бер пар киез итек әвәләп …   Татар теленең аңлатмалы сүзлеге

  • исәпләү — I. 1. Нәр. б. исәбен, санын билгеләү, исәпкә алу; санау. нин. б. санаулар, исәпләүләр ясау 2. Саннар белән арифметик гамәлләр башкару 3. Нәр. б. күздә тоту, игътибарга алып эшләү 4. Кеше турында билгеле бер фикердә булу, бәя бирү; кем нәрсә дип… …   Татар теленең аңлатмалы сүзлеге

  • ихтимал — 1. и. Теге яки бу нәрсәнең, эшнең тормышка ашуына объектив мөмкинлек, фараз (эш яки хәлнең тормышка ашуы икеле, шикле булган очракта әйтелә). Булуы мөмкин саналган очрак 2. хәб. Мөмкин булуы и. 3. кер. Берәр эш хәлнең булу булмавы ачык хәл… …   Татар теленең аңлатмалы сүзлеге

  • кимсенү — 1. Үзеңне башкалардан ким күрү, начар дип уйлау 2. Кимсетелгән дип уйлау, хурлану …   Татар теленең аңлатмалы сүзлеге

  • нечкәләү — 1. Җентекләп уйлау, нәр. б. һәр ягын, барлык ваклыкларын исәпкә алу, төптән уйлау 2. Берәр нәрсәне җиренә җиткерү, кагыйдәсенә китереп эшләү 3. Төпченү, җентекләү …   Татар теленең аңлатмалы сүзлеге

  • фикер — и. 1. филос. Чынбарлык күренешләренең мидә, аңда чагылышы 2. Уйлану, фикерләү нәтиҗәсендә барлыкка килгән уй. Идея 3. Ният, теләк, план 4. Аң; дөньяга, чынбарлыкка, тормышка караш фикер ягыннан үсү. Берәр өлкәдә белем, танып белү фәнни фикер 5.… …   Татар теленең аңлатмалы сүзлеге

  • Liste Swadesh Du Bachkir — Liste Swadesh de 207 mots en français et en bachkir. Sommaire 1 Présentation 2 Liste 3 Voir aussi 3.1 Liens internes …   Wikipédia en Français


Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»